Câu chuyện Chuyển đổi số: Chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh ở nông thôn.
Anh Lê Như Duyên, Thôn Lộc Xá, xã Quảng Long, huyện Quảng Xương Bắt đầu từ những chiếc điện thoại thông minh (ĐTTM) được kết nối internet trong những năm gần đây đã được sử dụng phổ biến ở những vùng nông thôn của Việt Nam. Đặc biệt là vùng xã trung tâm của huyện. trong đó có Thôn Lộc Xá, xã Quảng Long.
Nếu như đa số người dân trong thôn Lộc Xá sử dụng ĐTTM để “lướt” Facebook, Zalo hay xem tin tức, thì Anh Lê Như Duyên lại sử dụng chiếc ĐTTM để học hỏi kỹ thuật Trồng các loại hoa và các loại cây trồng, (hoa ly, lai rơn, hoa lan, hoa cúc, hoa đào....) Năm 2016, sau khi xem một chương trình hướng dẫn kỹ thuật trồng các loại hoa cho hiệu quả kinh tế cao trên kênh VTC16, anh Lê Như Duyên đã quyết định chuyển đổi 800m2 đất trồng cây trong vườn kém hiệu quả và 500m2 đất trồng lúa kém hiệu quả của gia đình sang trồng các loại hoa (hoa ly, lai rơn, hoa lan, hoa cúc. hoa đào…) với nhiều giống khác nhau. Việc mua cây và gieo hạt giống, xử lý đất, làm luống, chăm sóc để cung cấp cho các hộ trong và các vùng lân cận; Anh đều liên hệ nhờ giúp đỡ về kỹ thuật từ chính các đơn vị cung ứng hạt giống cây giống thông qua điện thoại hoặc video trực tuyến. Với việc chuyển đổi cây trồng, cơ cấu lại thời vụ và sự hỗ trợ kỹ thuật từ xa đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình anh.
Vào các ngày rằm mùng một hàng tháng, các thương lái về gia đình anh lấy mang đi các chợ bán, trong những năm gần đây nhu cầu của người dân dùng hoa vào các dịp lễ tết nhiều nên có nhưng lúc vào thời điểm gia đình anh làm hoa không kịp cho thị trường nhất là trong dịp tết nguyên đán hàng năm. Còn khi trái vụ với thời điểm 1 bông hoa hồng có giá 10.000đ hay một cây hoa ly có giá 50.000đ, hoa cúc 1 bông có giá từ 5.000đ đến 6.000 đ. giá trị kinh tế cao gấp 3 - 4 lần so với trồng lúa và cây rau màu khác trong vườn. Không dừng lại ở việc tìm hiểu, học hỏi kỹ thuật, anh còn sử dụng điện thoại thông minh để giới thiệu, bán hàng trên mạng xã hội Facebook và Zalo. Anh chia sẻ: “Học hỏi kỹ thuật trực tuyến có thể thực hiện ở bất cứ chỗ nào, thời điểm nào miễn là có điện thoại kết nối internet. Đây là những ưu điểm mà thời gian qua bản thân anh lựa chọn áp dụng để thay đổi phương thức sản xuất, trao đổi hàng hóa, nâng cao hiệu quả kinh tế cho gia đình”. Trong khi đó, anh còn giới thiệu và hướng dẫn cho một số hộ bằng kinh nghiệm của mình về kỷ thuật chọn cây giống và gieo trồng đúng thời vụ. anh cùng với một số gia đình làm cây giống trong vùng sử dụng ĐTTM để tìm hiểu khoa học kỹ thuật trên mạng hay sự trợ giúp trực tuyến từ những người bạn, những chuyên gia từ xa.
Trong những năm qua ngoài những kinh nghiệm mà anh đã có, anh còn đi học hỏi tại vùng sản xuất hoa và học lai ghép các giống hoa và cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, anh Lê Như Duyên quyết tâm đầu tư để xây dựng hệ thống vòi phun nước tự động, làm nhà lồng để sản xuất các loại giống hoa và cây trồng phân phối đi các vùng lân cận, song bên cạnh những thành công anh củng đã gặp rủi ro do thời tiết hoạc giá cả thị trường và củng do chưa có nhiều kinh nghiệm, nên thậm chí thất bại thu nhập thấp, không vì thế mà anh bỏ cuộc
Anh Duyên không ngừng học hỏi của những người đi trước và dùng ĐTTM để kết nối với các chuyên gia, kỹ sư trồng trọt, với những nông dân cùng sản xuất theo cách thức như anh ở các địa phương khác để trao đổi, học tập kinh nghiệm. Nhờ đó anh đã tiếp thu được những kỹ thuật mới: từ khâu làm đất, chọn giá thể, chọn giống, điều chỉnh nhiệt độ bằng ánh điện, tưới cho hoa và cây giống, điều trị sâu bệnh, chăm sóc cây trồng, thu hoạch...bán ra thị trường có nhiều phương thức khác nhau, Anh còn chụp ảnh quy trình sản xuất các loại giống hoa và cây giống của mình đăng trên trang Facebook, Zalo cá nhân hoặc cho xem qua phương thức gọi video trực tuyến, các loại giống cây trồng của anh.
Mặc dù năm 2021 và đầu năm 2022 bị ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhưng nhờ có sự điều chỉnh kịp thời về sản xuất nên doanh thu năm 2022 của anh Lê Như Duyên vẫn đạt trên 30/triệu đồng/tháng. Từ đó anh quyết định liên kết với các hộ sản xuất hoa và cây giống ở các vùng miền trên cả để mở rộng thị trường và diện tích đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả sang trồng các loại giống hoa và cây trồng có giá trị kinh tế cao trên thị trường, để xây dựng mô hình trồng hoa sản xuất theo hướng áp dụng công nghệ cao trên diện tích được mở rộng từ 1.300m2 đến gần 5.000m2, áp dụng công nghệ làm nhà phủ ni lông, hệ thống tưới nước tự động…, nhờ đó nhiệt độ, độ ẩm được kiểm soát góp phần giảm nhân công, tăng năng suất lao động, hạn chế sâu bệnh. Khi đã có sản phẩm mà gia đình anh làm ra, anh Duyên cũng rất chú trọng ứng dụng công nghệ để xây dựng thương hiệu và tiếp thị sản phẩm. Các loại hoa và giống hoa được chào bán trên “chợ online” qua mạng xã hội hay website riêng, góp phần tiếp cận nhanh, mỡ rộng thị trường trong và ngoài xã mở rộng thị trường sang các xã bạn. Đã tận dụng lợi thế của thương mại điện tử và sức mạnh của mạng xã hội để giới thiệu, bán hoa và bán cây giống trực tuyến, coi đây là hướng đi cần thiết nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa phối hợp với các nhà khoa học để Ứng dụng chuyển đổi số vào sản xuất và kinh doanh, giúp nâng cao năng suất, hiệu quả sản xuất, kinh doanh của hộ gia đình và các hộ trong và ngoài xã giúp thay đổi tư duy quản lý, sản xuất, kinh doanh. Từ đó để mở rộng mô hình sản xuất cây hoa và cây ăn quả có giá trị kinh tế cao ngay trên mảnh đất quê hương Quảng Long để phục vụ nhân dân trong vùng và mở rộng sản xuất áp dụng thương hiệu QR truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Với cách làm này, với cây giống của gia đình anh xẽ được quảng bá rộng rãi và dần có chỗ đứng trên thị trường.
Với cách suy nghỉ của anh và tính năng động chịu khó học hỏi mà gia đình anh là một mô hình sản xuất kinh doanh giỏi của địa phương, giám nghỉ giám làm trong vùng quê còn khó khăn không những thế mà mặt hàng của gia đình anh đang là lợi thế của địa phương. Đó chính là những “viên gạch đầu tiên” trên con đường chuyển đổi số đầy mới mẻ trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, nông dân chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của tập thể và cá nhân, cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số là xu thế tất yếu trong thời đại ngày nay.
Huyện Quảng Xương